عنوان:

بررسی تاثیـر محلول‌پاشـی پتاسیم، سیلیکات پتاسیم، فسفات‌پتاسیم و سولفید‌پتاسیم بر روی پنبه در کاهش خسارت سنک غوزه پنبه Crentiades pallidus Ramber (Hemiptera: Miridae)

نگارش: مهدی محمدزاده

استاد راهنما: دکتر غلامحسین مروج

استاد مشاور: دکتر محمد سیرجانی

چکیده:

پنبه با نام علمیGossypium hirsttum L. از تیره Malvaceae گیاهی است گل دار (دولپه)، چندساله که به صورت یک ساله کشت می شود، بومی مناطق گرمسیر و یکی از مهم ترین گیاهان زراعی وجینی و الیافی ایران محسوب می‎شود. استان‏های خراسان و گلستان به ترتیب 39/95 و 18/87 درصد سهم در کشت این محصول در رتبه های اول و دوم قرار دارند. ﺳﻨﻚ ﻗﻮزه ﭘﻨﺒﻪCreontiades pallidus Ramber (Hemiptera: Miridae) ﻳﻜﻲ از گونه‏های ﭘﻠﻲﻓﺎژ و اﻏﻠﺐ ﮔﻴﺎهﺧﻮار می‏باشد که به عنوان آفت مهم پنبه در بسیاری از نواحی دنیا گزارش شده است. این آفت با شروع تشکیل اعضاء زایشی گیاه پنبه به مزارع پنبه مهاجرت و تا پایان عملیات برداشت از اعضاء میوه دهنده تغذیه کرده و موجب ریزش غنچه و غوزه جوان (حدود ۷۰ تا ۸۵ درصد) می شود. ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻲروﻳﻪ ﺳﻤﻮم شیمیایی و ﻳﺎ ﻣﺼﺮف ﻧﺎدرﺳﺖ آن ها ﺑﺎﻋﺚ به ﻫﻢ ﺧﻮردن ﺗﻌﺎدل ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢ زراﻋﻲ و ﺑﺮوز ﻣﻘﺎوﻣﺖ در سنک غوزه پنبه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﻮم ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ اﻳﻦ آﻓﺖ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در جهت ﺑﺮرﺳﻲ روش های ﻛﻨﺘﺮل مؤثرتر و کم خطرتر ﺿﺮوری به ﻧﻈﺮ می‏رسد. اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮﮔﻲ به عنوان روﺷﻲ ﺑﺮای ﻛـﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﻛﻮدﻫﺎی ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﺧﻄﺮات ﻣﺤﻴﻄﻲ آن‏ها ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ. به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی پتاسیم، سیلیکات پتاسیم، فسفیت پتاسیم و سولفید پتاسیم بر روی پنبه در کاهش خسارت سنک غوزه پنبه آزمایشی در سال زراعی 1398 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار و در چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بین تیمارهای مورد آزمایش ازنظر انبوهی جمعیت سنک غوزه پنبه اختلاف معنی‏دار وجود داشت. سیلیکات پتاسیم با 44 درصد، بیشترین تأثیر را در کاهش جمعیت سنک غوزه پنبه در مراحل رشدی بالغ و پوره داشت و به دنبال آن پتاسیم با 32 درصد، فسفات پتاسیم با 16 درصد و سولفید پتاسیم با 8 درصد در مقایسه با شاهد سبب کاهش جمعیت سنک شدند. همچنین تعداد لکه‏های سیاه ناشی از سنک غوزه پنبه نیز روندی مشابه در مواجه با مکمل های غذایی نشان داد که بیشترین و کمترین تأثیر را روی تعداد لکه‏های سیاه ناشی از خسارت سنک، به ترتیب در اثر محلولپاشی سیلیکات پتاسیم و سولفید پتاسیم مشاهده گردید. ازنظر خصوصیات زراعی گیاه پنبه اعم از میانگین تعداد غنچه، تعداد غوزه، میانگین وزنی غوزه پنبه اختلاف معنی داری مشاهده شد اما در میانگین تعداد گل، میزان عملکرد هر لاین، تعداد غوزه های باز، معیوب، بسته، کل غوزه ها، ارتفاع و سطح کلروفیل برگ بوته پنبه اثر معنی داری مشاهده نشد. بر اساس نتایج حاصل، می‏توان کاربرد مکمل‏های تغذیه‏ای را جهت به کارگیری در برنامه مدیریت تلفیقی و کاهش تراکم سنک غوزه پنبه توصیه کرد.